Do podstawowych i ogólnych czynników występowania procesów migracyjnych, jak i delokalizacji produkcji, która zostanie omówiona w kolejnym podrozdziale, zaliczyć można różnice w poziomach rozwoju, które występują pomiędzy krajami „starej” i „nowej” UE. Zaś patrząc na tą sprawę bardziej szczegółowo jako jedną z przesłanek ewentualnych migracji siły roboczej są różnice w poziomie wynagrodzeń pomiędzy krajowymi rynkami pracy. Mamy tu na myśli wynagrodzenia realne, tzn. wyliczane na podstawie siły nabywczej wynagrodzenia. Można powiedzieć, że po przekroczeniu pewnego progu wrażliwości, różnice w poziomie wynagrodzenia stają się czynnikiem prowokującym migracje. Podobny wpływ ma poziom rozwoju kraju. Im niższy tym większa skłonność do migracji, a im wyższy tym mniejsza30.
Inną przesłanką migracji siły roboczej jest kształtowanie się poziomu bezrobocia, jak również poziomu opieki nad bezrobotnymi. Czynnikiem pobudzającym w tym wypadku migracje będzie różnica w poziomie bezrobocia oraz poziom ochrony bezrobotnych w krajach słabiej rozwiniętych. Na wzrost skłonności do migracji w krajach słabiej rozwiniętych będą miały wpływ: wysoki poziom bezrobocia i niski poziom opieki nad bezrobotnymi w kraju słabiej rozwiniętym oraz niski poziom bezrobocia w krajach wysoko rozwiniętych31.
W poniższej tabeli przedstawiono kształtowanie się wybranych czynników migracji siły roboczej w wybranych krajach UE32.
Tabela 1. Wybrane wskaźniki charakteryzujące czynniki migracji w wybranych krajach UE
Wyszczególnienie | UE 15 | Hiszpania | Francja | Wielka Brytania | NK (NMS) | Polska | Węgry | Litwa | Słowacja |
PKB | 25100 | 22600 | 25600 | 28000 | - | 11300 | 11460 | 1160 | 12900 |
Płaca min w euro/miesiąc – 2005 | - | 599 | 1197 | 1197 | - | 205 | 232 | 145 | 167 |
Płaca min (w PPS33/miesiąc) | - | 696 | 1194 | 1186 | - | 410 | 415 | 283 | 343 |
Średnia płaca miesięczna brutto34 (w euro) | 2399 | 1524 | 2204 | 3018 | 511 | 589 | 467 | 325 | 359 |
Stopa bezrobocia w % w 2005 | 7,9 | 9,2 | 9,7 | 4,7 | - | 17,7 | 7,9 | 8,3 | 16,3 |
Pasywne wydatki na ochronę rynku pracy (w % PKB35) | 1,282 | 1,393 | 1,401 | 0,434 | - | 0,706 | - | - | - |
Źródło: Red. Klamut M., Polityka Ekonomiczna. Współczesne wyzwania, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007, str.172 na podstawie danych Eurostatu.
Przedstawione powyżej dane nie pozwalają na pełną charakterystykę sytuacji w krajach UE z punktu widzenia czynników skłaniających do migracji. Dzieje się tak, ponieważ nie uwzględniono tutaj danych o poziomie minimum społecznego a także stosunku pomiędzy wynagrodzeniem a tymże poziomem. Jak również nie dla wszystkich wskaźników dysponowano wielkościami przeciętnymi, które pozwoliłyby porównać „stare” i „nowe” kraje UE. Jednakże nawet tak niepełne i wyrywkowe dane pozwalają na uzasadnienie tezy, iż różnice w poziomach wynagrodzenia, a także rozmiarach bezrobocia oraz względnie niski poziom ochrony bezrobotnych w „nowych” krajach członkowskich, mogą znacząco przyczynić się do narastania skłonności migracyjnych z „nowych” do „starych” krajów członkowskich36.
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.