Charakterystyka Polski jako kraju imigracji
Bez wątpienia Polska należy do, pod każdym względem, grupy krajów europejskich opóźnionych w procesie transformacji statusu migracyjnego. Idąc dalej można powiedzieć, że znajduje się dopiero na progu wydostawania się ze stadium, które charakteryzuje się systematycznym i wysokim odpływem ludności za granicę. Modernizacja polityki migracyjnej rozpoczęła się w ostatnich latach XIX w., czyli o co najmniej kilkadziesiąt lat później niż w Europie Zachodniej i Północnej. Została jednakże przerwana i zahamowana w skutek ogromnej dewastacji spowodowanej poprzez działania I i II wojny światowej, jak również nacjonalizacji podstawowych zasobów ekonomicznych oraz narzucanie gospodarce centralnego planowania w końcu lat 40. Dopiero w roku 1989 nastąpił powrót do modernizacyjnych refom gospodarki41.
Nie powinno więc być zaskoczeniem to, iż Polska, w odróżnieniu od zachodniej, północnej i południowej części Europy, ma przed sobą do dokończenia podstawowe procesy modernizacyjne, do których zaliczyć można przemieszczenie znacznej części populacji i siły roboczej z nierozwiniętych sektorów gospodarki do ośrodków nowoczesności i to niezależnie od tego, czy mieszczą się one w Polsce, czy poza jej granicami42.
Historia migracji w Polsce obfituje w nieciągłości, a to powodu, iż sama kategoria „Polska” staje się niedookreślona, w szczególności, gdy podejmuje się próby analizy procesów makrospołecznych w XIX i XX w. A dzieje się tak za sprawą nieobecności Polski jako jednostki geopolitycznej aż do roku 1918 oraz rozproszenia Polaków pomiędzy trzema państwami. Jak również głębokim zmianom terytorialnym i demograficznym, jakie wynikały „skokowo” z międzynarodowych wydarzeń, decyzji politycznych, a także traktatów, w szczególności tych kończących obie wojny światowe. A jeśli patrzymy na nieciągłości w historii migracji współczesnej, tj. okres panowania komunistycznego, należy zwrócić uwagę na to, iż w skutek poddania ruchu ludności ścisłemu nadzorowi aparatu państwowego, nadwyrężono lub zerwano sieci migracyjne a także rodzinne i społeczne łańcuchów migracyjnych. Tak restrykcyjna polityka spowodowała wytłumienie zarówno emigracji jak również imigracji43.
Od roku 1989 nastąpiły zmiany w procesach gospodarczych, który spowodowany napływ do Polski cudzoziemców. Ich ilość wzrastała z roku na rok. Dokładne wyszczególnienie zasobów cudzoziemców ilustruje poniższa tabela:
Tabela 3. Strumienie cudzoziemców do Polski, główne kraje obywatelstwa, 2006 r.
| Kraje | Zasób migra ntów przebywa jących dłużej niż 3 m-ce (spis ludności z 2002 r.) | Imigra nci (wg kraju poprze dniego pobytu) | Nowe zezwo lenia na osied lenie | Nowe zezwo lenia na zamiesz kanie na czas ozna czony | Nowe zezwo lenia na pobyt (dla obywa teli UE) | Nowo przybyli cudzo ziemcy zareje strowani na pobyt czasowy | Zezwo lenia na pracę wyda wane czasowo rezy dentom | Nowe wnioski o status ucho dźcy | Nowe wnioski na pobyt tolera ncyjny | Zasób stude ntów zagrani cznych (2006/ 2007) |
| Ogółem | 74 257 | 10 802 | 3 255 | 22 376 | 7 350 | 40 695 | 12 063 | 7 093 | 2 133 | 11 752 |
| Ukraina
Rosja Białoruś Niemcy Wietnam USA Francja Wielka Brytania Armenia Bułgaria Kazachstan Chiny | 12 683
5 244 3 607 12 293 2 363 3 354 1 718 1 698 1 933 3 321 1 252 701 | 682
171 248 3 227 50 1 470 356 1592 59 (a) 87 (a) | 1 438
286 602 (b) 138 46 (b) (b) 110 42 85 13 | 7 733
1 393 1 647 (b) 1 496 875 (b) (b) 1 199 497 277 383 | (b)
(b) (b) 4 415 (b) (b) 495 404 (b) (b) (b) (b) | 10 879
1 910 3 154 4 211 1 641 1 366 1 252 953 1 222 706 352 590 | 3 533
543 1 070 398 999 445 294 (a) 277 175 17 413 | 60
6 405 51 0 27 0 0 0 48 2 18 5 | 2
2 077 8 0 3 0 0 0 6 0 0 3 | 2 224
427 1 544 376 180 804 84 72 89 88 431 110 |
| Inne ważne kraje | Włochy (1 405) | Włochy (377)
Kanada (341) | Turcja (53)
Mołdowa (43) | Turcja (590)
Indie (588) Japonia (471) Korea Południowa (488) | Włochy (301)
Holandia (215) | Holandia (816)
Turcja (762) Włochy (735) Indie (664) Korea Południowa (545) | Mołdowa (630)
Turcja (507) Indie (430) Korea Południowa (318) Japonia (341) | Pakistan (66) | Norwegia (911)
Szwecja (511) Republika Czeska (362) Litwa (350) Kanada (314) Tajwan (300) |
Źródło: GUS za Red. Nauk. Górny A, Grabowska – Lusińska I., Lesińska M., Okólski M., Transformacja nieoczywista. Polska jako kraj imigracji, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010, str.45.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.